تأثیر عصاره های آبی و الکلی میوه گیاه عروسک پشت پرده بر رشد و تکثیر تریکوموناس واژینالیس در شرایط برون تنی

مقدمه: تریکوموناس واژینالیس انگلی از رده تاژکداران و عامل واژینیت تریکومونایی است. این عفونت باعث عوارض و مشکلات متعدد از جمله ایجاد ترشحات، تحریک پذیری ژنیتال، ناراحتی پس از مقاربت، پارگی زودرس کیسه آب و زایمان پره ترم می شود. داروی انتخابی برای درمان این بیماری، مترونیدازول می­باشد که در سال های اخیر گزارشاتی مبنی بر کارسینوژن بودن این دارو و همچنین موارد مقاومت دارویی این انگل نسبت به مترونیدازول منتشر شده است. از آنجا که گیاه عروسک پشت پرده در درمان بیماری­های گوارشی، هپاتیت، ویروسی، سوزاک، نقرس، دیابت، گلودرد و دستگاه ادراری کاربرد دارد، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر عصاره آبی و الکلی گیاه عروسک پشت پرده بر رشد انگل تریکوموناس واژینالیس در محیط برون تنی انجام شد. روش کار: این مطالعه بنیادی در سال 1394 به منظور سنجش اثر ضد انگلی عصاره گیاه عروسک پشت پرده بر نمونه انگل تریکوموناس واژینالیس انجام شد. ابتدا عصاره های آبی و الکلی گیاه مذکور تهیه شد و کشت انگل در محیط کشت کامل دیاموند tym انجام گرفت. در محیط کشت تأثیر غلظت های 8000، 4000، 2000، 1000، 500 و 250 میکروگرم بر میلی لیتر از عصاره الکلی و آبی عروسک پشت پرده بر رشد انگل های تریکوموناس در 24، 48 و 72 ساعت مورد بررسی قرار گرفت. همچنین تأثیر مترونیدازول به عنوان کنترل مثبت با غلظت 50 میکروگرم بر میلی لیتر و محیط کشت تنها به عنوان کنترل منفی بر انگل مذکور ارزیابی شد. در همه موارد تعداد انگل زنده و مرده با رنگ آمیزی تریپان بلو و لام نئوبار شمارش گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss (نسخه 18) و آنالیز واریانس یک طرفه انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنادار در نظر گرفته شد. یافته ها: عصاره الکلی و آبی بر رشد انگل های تریکوموناس واژینالیس اثر مهار کنندگی معنی دار دارد (01/0>p) و ic50% عصاره الکلی و آبی این گیاه در 24 ساعت به ترتیب در غلظت 4000 و 8000 میکروگرم بر میلی لیتر در مقایسه با کنترل (مترونیدازول) 100% شد. عصاره الکلی گیاه اثر مهار کنندگی 100% را در غلظت 2000 میکروگرم بر میلی لیتر بعد از 48 ساعت مجاورت با انگل نیز نشان داد، این در حالی است که عصاره آبی در همین زمان در غلظت 8000 میکروگرم بر میلی لیتر اثربخش بود (05/0>p).  نتیجه گیری: عصاره های آبی و الکلی میوه گیاه عروسک پشت پرده پس از مطالعات درون تنی و بررسی مکانیسم اثربخشی می تواند دارای پتاسیل درمانی جایگزین در موارد مقاومت دارویی به مترونیدازول باشد.